دکتر حسین طباطبایی*
تابستان که میشود، بسیاری از مشکلات پوستی خود را نشان میدهند؛ مشکلاتی که به راحتی میتوان با رعایت بهداشت فردی، استفاده از ضدآفتاب، از کلاه لبهدار و عینک آفتابی آنها پیشگیری کرد. اما این بار در گفتگو با آقای دکتر حسین طباطبایی، متخصص پوست و مو و دبیر انجمن متخصصان پوست و مو با زوایای دیگری از مشکلات پوستی در تابستان آشنا میشویم.
آقای دکتر، تابستان چه عوارضی برای پوست همراه خودش میآورد؟
دستهای از عوامل، عفونی هستند و دستهای دیگر، غیرعفونی. در میان عوامل عفونی، شایعترین بیماریها، بیماریهای قارچی است به اضافه گزش حشرات و بیماری گال که بیشتر در سفرها اتفاق میافتد. در میان عوامل غیرعفونی نیز افزایش تعریق به دلیل گرما که خود موجب ایجاد علایم پوستی میشود و میتواند محیط و منشأ و شرایط مناسبی برای رشد عوامل عفونیمانند قارچها باشد. از طرفی، جهت تابش نورخورشید در تابستان به زمین نزدیکتر و عمودتر است و به همین دلیل میزان قدرت تابش خورشید به زمین و بالطبع به سطح پوست بالاتر خواهد بود و غیر از آفتابسوختگی که رایج است و همه میشناسند، بیماریهای دیگری که به طور عمده در برابر اشعه ماورای بنفش فعال میشوند و برای اولین بار بیدار میشوند، در این فصل بیشتر است.
قارچها در فصل تابستان از کجا به سراغ پوست میآیند؟
ببنید، در جاهایی مانند صورت و دست که باز هستند و به طور طبیعی در معرض جریان هوا قرار دارند، کمتر مشکل داریم اما در جاهای دیگر بدن که پوشیده است مانند تنه و به خصوص پاها که دایم در کفش و جوراب است و در کسانی که به دلیل شغلشان زیاد راه میروند و یا ورزشکاران که فعالیتهای بدنی زیادی دارند و یا در بچهها که ممکن است زیاد توجه به بهداشت پاهایشان نداشته باشند، این محیط مرطوب فضا را برای رشد قارچها و عوامل عفونی مهیا میکند. بنابراین افرادی که این ضایعات قارچی را دارند به خصوص اوایل ابتلا به بیماری که خارش و آزار ندارند و آن را جدی نمیگیرند اگر بخواهند از استخر هم استفاده کنند، عوامل قارچی خود را در آب استخر رها میکنند و فرد دیگری که سالم است و استعداد ابتلا به بیماری را دارد، عوامل قارچی را دریافت میکند. اگر چنین فردی بهداشت خوبی نداشته باشد و تعریق فراوان هم داشته باشد، عوامل قارچی به راحتی در بدنش رشد کرده و او را مبتلا میکند.
با عرقسوز شدن تابستانی چه کنیم؟
این مشکل با عرق و افزایش تعریق رابطه دارد و در تابستان بیشتر دیده میشود. البته در مواردی هم در نوزادان و کودکان در زمستان به علت بیماریهای تبدار شدید ایجاد میشود. اما در تابستان در همه افراد میتواند ایجاد شود، به خصوص در کسانی که به دلایل تفریحی یا شغلی در معرض تابش طولانی آفتاب هستند مانند ورزشکاران. این افزایش تعریق به خصوص در جاهایی که خوب تبخیر نمیشود مانند چینها در ناحیه زیربغل، کشاله ران و لای انگشتان پا وجود دارد که اگر همراه با رعایت نکردن بهداشت فردی باشد، در ابتدا موجب ایجاد التهاب میشود که به تدریج به سمت قرمزی میرود سپس به تدریج یک ضایعه مانند سوختگی را ایجاد میکند و همراه با درد است. بهترین راه پیشگیری این است که نگذاریم این اتفاق بیفتد ولی اگر این ضایعه به وجود آمد باید عکس آن عمل کرد یعنی سعی کنند چند روزی در یک محیط خنک فعالیت خود را انجام دهند، روزی یک، دو و یا حتی سه بار محل را با آب ولرم و سپس با آب خنک و همراه با صابون شستشو دهند و آن را خشک کنند و سپس به محل خنکی بروند. در این صورت، ضایعه از بین رفته و به پزشک هم نیاز ندارند. در غیر این صورت اگر احساس کردند که عرقسوز شدنشان وسیع است و از بین نمیرود، به پزشک مراجعه کنند تا درمان شوند.
در تابستان خیلی از افراد از مام یا مامرول برای ناحیه زیر بغل خود استفاده میکنند. استفاده از این محصولات تا چه اندازه در کاهش عرق و جلوگیری از بدبو شدن آن موثر است؟
مام رولها اثر خیلی خفیفی در جلوگیری از تعریق دارند اما بیشتر خوش بو هستند و افرادی که عرقشان بو میدهد، بیشتر از این مواد استفاده میکنند که البته فردی که بهداشت خوبی داشته باشد و بیماری درونی و داخلی هم نداشته باشد، عرق بد بو نخواهد داشت. عرق بدبو زمانی ایجاد میشود که یا یک بیماری داخلی وجود داشته باشد یا فرد از مواد غذایی پرادویه استفاده کند و یا بهداشت خوبی نداشته باشد.
این روزها استفاده از ضدآفتاب و تجدید آن هر دو ساعت خیلی تاکید میشود. آیا میتوان ضدآفتاب را روی ضدآفتاب قبلی مالید یا خیر؟
اگر شخص در جایی باشد که شستشوی صورت برایش امکانپذیر باشد و سپس ضد آفتاب بزند، بهطور قطع خیلی بهتر است، برای اینکه تعریق فرد هم از بین میرود اما ممکن است شخص در شرایطی باشد که دسترسی به آب امکانپذیر نباشد، در این صورت میتواند ضدآفتاب جدید را روی ضدآفتاب قبلی بزند. ضدآفتاب برای کودکان نیز باید دو مشخصه اصلی داشته باشد: اول اینکه فیزیکال باشد و شیمیایی نباشد که این مواد بیشتر از زینکاکساید تهیه شده و حالتهای سفید رنگ دارند. دوم اینکه برای یک کودک SPF 15 کفایت میکند.
کسانی که گرگرفتگی دارند، اغلب وقتی از ضدآفتاب استفاده میکنند، صورتشان خیس میشود، چه راهکاری برای این افراد توصیه میکنید؟
به طور معمول این افراد از ضدآفتابهای بالای 30 استفاده میکنند و چون پایه روغنی این ضدآفتابها بالا است در نتیجه چربند و موجب خیس شدن صورت میشوند. افرادی که در سن یائسگی قرار دارند و گر میگیرند، بهتر است در فصل تابستان خیلی در معرض تابش آفتاب قرار نگیرند زیرا به دلیل تغییرات هورمونی بدنشان به تغییرات درجه حرارت بسیار حساساند. این افراد میتوانند در شرایط اجباری از ضدآفتابهایی با SPF 15 تا 20 و بدون چربی استفاده کنند.
آیا استفاده از پنکیک پس از مالیدن ضدآفتاب برای جلوگیری از تعریق کار درستی است؟
ایرادی ندارد چون پنکیک خودش حالت خشککننده دارد و پس از ضدآفتاب مضر نیست ضمن اینکه خیلی از پنکیکها یک مقدار مواد ضد آفتاب هم داخلشان دارد.
تابستان و رانندگان
این افراد باید یک بار صبح که میخواهند از خانه خارج شوند و یک بار هم شب که به خانه برمیگردند، دوش بگیرند اما اگر امکان دوش گرفتن برایشان فراهم نیست، میتوانند پاهای خود را با آب مایل به سرد بشویند و سپس خیلی خوب خشک کنند. اگر جوراب میپوشند حتما از جوراب نخی استفاده کنند و اگر نه، از کفشهای تابستانی بندی استفاده کنند. برای ناحیه کشاله ران و ناحیه زیر بغل هم همینطور. سعی کنند که این نواحی را با آب بشویند و خشک کنند. میتوانند از پودرهای خشککننده مانند پودر تالک استفاده کنند و آن را داخل کفش خود بریزند. باید دقت کنند اگر کفش آلوده باشد حتی اگر پاهای خود را خوب هم بشویند، باز بیاثر خواهد بود. لااقل باید دو جفت کفش داشته باشند و به صورت یک روز در میان از آنها استفاده کنند و روزی که از کفش استفاده نمیکنند، پودر داخلش بریزند، زیرا داخل این پودرها عوامل ضدقارچ هم وجود دارد. رانندگان عزیز بهتر است در فواصل زمانی که استراحت میکنند، باز پاهای خود را در صورت امکان شستشو دهند و خشک کنند. اما در کل طبیعت بدن و ژنتیک فرد در ابتلا به عفونت موثر است.
پی نوشت ها :
*متخصص پوست و مو
منبع:www.salamat.com